Đọc Ehon mỗi ngày sẽ giúp con thay đổi? Ehon là người bạn tâm hồn của trẻ thơ. Việc được nghe bố mẹ đọc sách cho có quan trọng với con không? Với những người mẹ gửi con ở nhà trẻ thì chắc chắn họ rất bận rộn rồi. Theo bảng điều tra thì gần nửa số người được hỏi cho biết, họ đọc Ehon cho con ít hơn 2 lần 1 tuần. Hôm nay, tôi muốn những người mẹ ấy hiểu được sự ảnh hưởng của việc đọc Ehon đối với sự phát triển tư duy của trẻ.

Bà Tateishi Mitsuko

Đã có hơn 30 năm kinh nghiệm trong ngành giáo dục trẻ em, hiện đang giảng dạy, viết văn và diễn giảng tại các nhà trẻ và trường mẫu giáo. Bà là người mẹ một con và là tác giả của những đầu sách "Kokoro to atama ga sukusuku sodatsuyomikase" (Tạm dịch: Nuôi dưỡng nhanh tâm hồn và tư duy) (NXB Asa), "Hazuresensei ni atatta toki yomu hon" (NXB Seishunde),…

1. Ehon là dinh dưỡng của tâm hồn còn dinh dưỡng là thức ăn của cơ thể?

Dù bận thế nào thì người mẹ cũng nấu ăn mỗi ngày vì họ biết rõ tầm quan trọng của thức ăn. Tương tự như thức ăn là dinh dưỡng cho một cơ thể khỏe mạnh, Ehon là dinh dưỡng của một tinh thần khỏe mạnh. Thời gian đọc Ehon là thời gian quý báu để nuôi dưỡng tình yêu với cuộc sống. Những cuốn Ehon ngắn thì mất khoảng 3 phút, còn những cuốn dài thì mất 7, 8 phút để đọc. Sự tích lũy đó theo thời gian sẽ tạo thành ảnh hưởng to lớn tới sự phát triển của trẻ.

Cụ thể, ảnh hưởng thứ nhất là gia tăng từ vựng, khả năng lí giải và biểu đạt. Vì những cuốn Ehon cho phép con tiếp xúc với nhiều từ vựng hơn nên khả năng lí giải ngôn ngữ của con sẽ tăng cao, cùng với đó là con cũng có thể biểu đạt cảm xúc tốt hơn. Qua đó, Ehon vun đắp khả năng đọc hiểu để làm cơ sở cho khả năng học tập trong tương lai, không chỉ môn Ngữ Văn mà còn là khả năng đọc hiểu được hình thành sau khi đọc nhiều sách Ehon, điều này rất quan trọng trong các bài tập tính toán. Hơn nữa, con cũng sẽ học được cách biểu hiện cảm nhận của mình một cách tinh tế, ví dụ như "Mưa rơi lộp bộp lộp bộp", "Mưa ào ào", đồng thời cảm xúc của con cũng được kích thích phát triển.

Đọc ehon cho con nghe cũng là khoảng thời gian để vun đắp tình cảm giữa cha mẹ và con cái. Được trải nghiệm thời gian hạnh phúc nằm trong lòng mẹ, nghe giọng đọc nhẹ nhàng của mẹ, con sẽ cảm nhận được tình cảm đong đầy của mẹ và tâm hồn con cũng được xoa dịu. Thêm nữa việc này cũng góp phần nuôi dưỡng tình yêu với việc đọc sách của con. Nếu được tiếp xúc với nhiều cuốn sách ngay từ nhỏ, cảm nhận được sự thú vị của những cuốn sách thì lớn lên con sẽ tự nhiên mà có tình yêu với việc đọc sách.

Bảng thống kê tần suất đọc ehon cho con của các bà mẹ

Điều tra từ 3/7 đến 6/8/2014 trên 280 người.

2. Đọc Ehon cho con - mẹ cần lưu ý điều gì?

Các mẹ cần lưu ý khi đọc sách cho bé

Dù chỉ là việc đọc sách cho con thôi nhưng nếu cách đọc không đúng thì sẽ ảnh hưởng lớn tới kết quả.

Vì vậy nên bố mẹ nhớ làm theo những điều sau đây nhé:

1) Hãy biến việc đọc Ehon cho con thành thói quen mỗi ngày.

Nếu mẹ cứ nói với con rằng "Mẹ sẽ đọc cho con khi nào có thời gian nhé" thì sợ rằng thời gian rảnh ấy mãi mãi sẽ không tới. Hãy biến việc đọc sách cho con thành một thói quen phải làm mỗi ngày, giống như đánh răng sau bữa tối, trước khi đi ngủ. Mỗi buổi sáng bố mẹ hãy dậy sớm 5 phút để luyện thói quen "đọc một cuốn Ehon sau khi con về từ trường mẫu giáo". Nếu con yêu thích Ehon, có lẽ con sẽ hăng hái chuẩn bị đến trường hơn vào buổi sáng đấy.

2) Hãy đọc cho con cuốn Ehon mà con chọn.

Bố mẹ hãy đọc cho con cuốn Ehon mà con muốn. Vào những ngày có thời gian rảnh rỗi, hãy đọc cho con thật nhiều đến khi con thấy đủ thì thôi nhé.

Nếu lần nào con cũng mang đến cùng một quyển Ehon và nài nỉ bố mẹ đọc cho thì đó là vì đặc tính thích "đọc đi đọc lại" của trẻ con đấy. Cũng như phải ngã nhiều lần thì con mới biết đi, Ehon cũng phải đọc đi đọc lại thì con mới có thể hiểu, hấp thu từ ngữ mới và thế giới quan trong cuốn sách.

Bố mẹ cũng đừng quá để ý đến độ tuổi được ghi trên cuốn Ehon, dù con đang 2 tuổi, hay 5 tuổi thì đọc bất cứ cuốn Ehon nào con cũng sẽ có những phát hiện mới.

3) Thay đổi biểu hiện theo từng cảnh của cuốn sách.

Vì có rất nhiều cách đọc Ehon khác nhau và con thì không hiểu hết được nghĩa của từ ngữ nên bố mẹ hãy chú ý hơn vào biểu hiện, giọng đọc và cao độ của giọng. Ví dụ như bố mẹ biểu hiện vui, buồn tương tự với cảnh thì sẽ tốt hơn. Như vậy, con sẽ ý thức được rằng "Từ này dùng khi vui (buồn)". Tuy nhiên đừng biểu hiện phóng đại quá vì như vậy sẽ làm con bị sao lãng khỏi câu chuyện mà hãy biểu hiện ở một mức độ vừa phải.

4) Đừng đặt câu hỏi cho con.

Nếu có xuất hiện những bức tranh hoặc từ ngữ khó, bố mẹ sẽ muốn đặt những câu hỏi cho con như "Con này là con gì nhỉ?" "Con biết đây là từ gì không?",… Con chỉ muốn được tận hưởng cuốn Ehon, nếu bố mẹ cứ đặt câu hỏi thì sẽ dần khiến con cảm thấy chán ghét khoảng thời gian đọc sách ấy.

5) Kết thúc của câu chuyện.

Dù con không tập trung vào câu chuyện thì bố mẹ cũng đừng dừng lại mà hãy đọc cho đến cuối, trừ khi con không muốn đọc nữa. Và hãy đọc hết một cuốn Ehon trong một lần, dù dài đi chăng nữa. Vì con sẽ khó mà kết nối câu chuyện hôm nay là phần tiếp theo của câu chuyện ngày hôm qua.

6) Đừng hỏi cảm nghĩ của con.

Sau khi đọc xong, bố mẹ có thể sẽ muốn kiểm tra xem con hiểu câu chuyện đến mức nào bằng cách đặt những câu hỏi như "Sao nào?", "Có những con vật nào xuất hiện nhỉ?" hoặc những câu đối thoại đơn giản như "Câu chuyện thú vị thật đấy nhỉ?". Thực tế, dù không nói ra nhưng trong suy nghĩ của con lại chứa đầy vô vàn cảm xúc như cảm động, ngạc nhiên đấy.

3. Tôi đọc Ehon thế này có đúng không?

Giải đáp các thắc mắc của cha mẹ xem việc đọc ehon đã đúng chưa?

Bà Tateishi đã trả lời những thắc mắc nhận được nhiều của độc giả trong phần "Đọc Ehon cho con".

			Tôi nên giải thích những từ mà con không hiểu cho con như thế nào?					Nếu con tự ý lật sang trang khác thì tôi nên làm thế nào?
			Con sẽ học nghĩa của các từ bằng cách lắng nghe chúng trong cuộc sống hằng ngày nên mẹ không cần phải giải thích nghĩa từng từ cho con. Ví dụ như "kính" chẳng hạn. Mẹ không cần thiết phải nói cho con rằng "Kính là…" mà chỉ cần nghe những cuộc đối thoại như "Bỏ kính ra là tớ chả nhìn thấy gì hết" là con sẽ tự hiểu "Kính là gì?". Nhưng nếu con có hỏi mẹ rằng "OO là gỉ hả mẹ?" thì mẹ hãy trả lời con một cách đơn giản nhất có thể nhé.					Con lật sang trang khác, thực tế là để tìm những tranh hoặc cảnh mà mình thích. Con đọc Ehon để cảm thấy vui vẻ, nên đừng quá để ý vào mạch truyện mà bố mẹ hãy cứ đọc trang mà con lật sang cho con nhé.

			Con không thích nghe chuyện mà chỉ thích thú với hình minh họa. Như vậy có sao không ạ?					Nên đọc sách cho con đến khi con mấy tuổi nhỉ?
			Nếu con chỉ hứng thú với hình minh họa cũng không sao, vì dù thế nào con cũng đang dần trở nên hứng thú với sách Ehon, đúng không nào? Nếu con thích hình minh họa tàu điện thì con chắc chắn sẽ thích những cuốn Ehon có tàu điện xuất hiện. Nhưng nếu mẹ muốn mở rộng các loại sách Ehon thì đầu tiên phải khơi gợi hứng thú trong con đã. Mẹ hãy nói "Cuốn này hay ghê nhỉ, đọc thử xem sao" và tự đọc xem, có thể sẽ gây hứng thú cho con đấy.					Bố mẹ hãy tiếp tục đọc sách cho con đến khi con không yêu cầu nữa thì thôi. Có những cha mẹ thấy con lên tiểu học hoặc trung học rồi thì không đọc Ehon cho con nữa. Cũng có khi con đã biết chữ rồi thì bảo "Con tự đọc sách đi" và dừng đọc sách cho con. Như vậy là không tốt. Nếu con không thể đọc lưu loát, hoặc bị phân tâm bởi những chữ cái thì con sẽ không thể thưởng thức câu chuyện được. Trong trường hợp con muốn tự mình đọc thì cũng được thôi, nhưng nếu con không bảo vậy thì bố mẹ vẫn hãy tiếp tục đọc cho con nghe nhé. Nhân tiện đây, bố mẹ hãy bắt đầu đọc Ehon cho con từ sớm thì tốt hơn. Hãy đọc Ehon cho con từ 0 tuổi.

			Nếu đọc Ehon cho con nghe trước khi đi ngủ nhưng con trở nên quá phấn khích và không ngủ được thì sao?
			Nếu trước khi đi ngủ bố mẹ đọc cho con những câu chuyện đáng sợ hoặc cuộc phiêu lưu thì con sẽ khó mà ngủ được. Vì vậy, hãy lưu ý chọn những câu chuyện nhẹ nhàng, ấm áp để đọc cho con. Nếu con khó ngủ, hoặc ngược rất dễ ngủ, ngủ trước khi kết thúc câu chuyện thì có lẽ bố mẹ nên chọn thời gian khác để đọc Ehon cho con.

4. Cách chọn Ehon cho con - Những điều lưu ý trong việc mua sách Ehon cho con

1) Ưu tiên sở thích của con hơn là ý thích của bố mẹ.

Dù quyển Ehon đó là của tác giả nối tiếng thế nào đi chăng nữa, nếu bố mẹ bắt con đọc mà con không có hứng thú thì có nhiều khả năng sẽ khiến con cảm thấy chán ghét với Ehon. Những cô giáo tại những trường mầm non thường dò hỏi sở thích của các bé trước, sau đó đến thư viện tìm những cuốn sách như vậy và mượn về xem thử, sau đó sẽ mua.

2) Khi bố mẹ cảm thấy con đã lớn hơn rồi, hãy mua cho con những đầu Ehon phức tạp hơn.

Con khoảng 0 tuổi nên đọc những cuốn sách đơn giản, vui vẻ là chính chứ không quá tập trung vào cốt truyện, hoặc những quyển Ehon xoay quanh những đồ vật, động vật gàn gũi với con.

3) Xác định sự chính xác của tiếng Nhật và chất lượng của cuốn Ehon.

Ehon thực phẩm nuôi dưỡng tâm hồn bé giúp bé phát triển trí não nhanh chóng

Hãy tránh những cuốn Ehon có những từ ngữ mang tính nhạy cảm hoặc nói ngắn quá đà như "Chết tiệt", "Đến rồi đấy à". Những cuốn Ehon không thích hợp ví dụ như vẽ người ông nhưng mặt lại không có nếp nhăn, động vật khác biệt quá nhiều với hình ảnh thực.

4) Có thể lựa chọn cả những cuốn Ehon không có kết thúc có hậu.

Gần đây có những truyện cổ tích bị thay đổi kết truyện cũ mang tính tàn nhẫn và đau buồn, nhưng bố mẹ có thể coi đó là phương pháp để dạy trẻ về cái ác, "Con hãy tránh làm những điều ác như họ nhé". Bố mẹ có thể lựa chọn những câu chuyện cỏ tích Nhật Bản, truyện cổ Grimm, truyện cổ Aesop…

5) Những cuốn Ehon giống như đồ chơi cho con

Có nhiều cuốn sách khiến trẻ hứng thú như ấn nút là nó sẽ phát ra âm thanh, tranh pop up, những tạp chí cho trẻ em có những nhân vật trong đó, nhưng hầu như chúng không có chữ nào. Vì vậy đây không phải Ehon mà giống như đồ chơi hơn, thế nên cha mẹ cũng đừng coi nó như Ehon và đọc cho con nhé.

6) Mua Ehon có kèm CD hoặc DVD

Những cuốn Ehon kèm CD hoặc DVD chỉ có sự tiếp xúc một chiều, nghĩa là con sẽ nghe nhìn thôi chứ không nhận được tác động lại nào cả. Khoảng thời gian đọc Ehon cho con là khoảng thời gian mà bố mẹ cùng chia sẻ sở thích của con cái, con sẽ cảm nhận được niềm vui qua từng trang sách, và còn giúp tăng những giao tiếp trực tiếp giữa hai phía. Vì vậy nên đừng quá phụ thuộc vào CD, DVD.

Bài viết được dịch từ trang web: https://enfant.living.jp/upbringing/tokusyu/193678/

Ehon Là Người Bạn Tâm Hồn Của Trẻ Thơ